Mennica koronna w Lublinie. 1595-1601

Książka jest już dostępna w sprzedaży. Można kupić ją w naszym sklepie internetowym:

http://numizmatyka-lublin.pl/1736,pl_dariusz-marzeta-mennica-koronna-w-lublinie.-1595-1601-lublin-2017.html

***

I jeszcze dla zachęty króciutki fragment rozdziału 10:

t.1601.1 – 1

Trojak koronny Zygmunt Waza, Lublin 1601

Av.: Portret króla w koronie. Napis w otoku: SIG III D – G REX P M D L. Rv.: Liczba III, poniżej Orzeł Biały, Snopek Wazów (nad nim korona) oraz Pogoń. Poniżej napis w dwóch wierszach: GROS ARG/ III RE POL („L” – oznaczenie mennicy w Lublinie). U dołu herb Lewart Jana Firleja, po bokach herbu u góry inicjały podskarbiego I-F, po bokach herbu u dołu data 16-01

Na koniec powiedzmy jeszcze o tym, jak brak malutkiej kropki może zmienić cały sens napisu. Chodzi tu o kropkę na rewersie trojaków bitych w latach 1600-1601. Poprawny napis (skrót) powinien brzmieć: GROS.ARG/III.RE.PO.L, co oznacza „grosz srebrny potrójny Królestwa Polskiego – Lublin”. Niekiedy jednak napis jest następujący: GROS.ARG/III.RE.POL (zob. il. 35). Brak kropki pomiędzy „O” i „L” powoduje, że znika z rewersu oznaczeni mennicy lubelskiej „L”, a litery „POL” stają się skrótem słowa „POLONIAE”.

Jak należałoby zinterpretować tę sytuację w kontekście podziału trojaków na odmiany podstawowe. Są dwie możliwości. Na rzecz każdej z nich przemawiają konkretne argumenty.

Pierwsza możliwość to uznanie trojaków bez kropki za odrębną odmianę podstawową. Mielibyśmy wówczas dodatkową odmianę w roczniku 1600. Nie dotyczyłoby to rocznika 1601 gdyż w tym przypadku istnieje już odmiana podstawowa bez oznaczenia mennicy lubelskiej. Zob. wyżej: III/Orzeł Biały, Snopek, Pogoń/GROS.ARG/III.RE.PO/I (Lewart)F/16-01.

Druga możliwość to uznanie iż brak kropki jest tu efektem pomyłki, nie zaś świadomym usunięciem ze stempla oznaczenia mennicy koronnej w Lublinie. Przy takiej interpretacji – do której w tej książce się skłaniamy – nie tworzylibyśmy dodatkowych odmian podstawowych. Trojaki z napisem „POL” należałoby wówczas uznać za odmiany zwykłe w ramach danej odmiany podstawowej. Ta druga interpretacja wydaje się lepsza, zwłaszcza, że w przypadku trojaków bitych za rządów Pawła Orzechowskiego zdarzały się również odmiany bez kropek w innych miejscach legendy (np. GROSARG), choć oczywiście nie powodowało to takich konsekwencji jak w przypadku braku kropki w słowie „POL”. Zdarzały się też odmiany w których kropki były umieszczane w niewłaściwym miejscu (np. RE.X).

3 przemyślenia nt. „Mennica koronna w Lublinie. 1595-1601

  1. Widać, bardzo fajne opracowanie. Choć na mój gust książka ciut przydroga. Jakiś czas temu kupowałem książkę prezentującą wnikliwą wiedzę na temat jubilerstwa w Lublinie i kosztowała tylko 30 zł :).

Skomentuj dariusz Anuluj pisanie odpowiedzi

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *