Archiwa kategorii: typy trojaków lubelskich

Typy trojaków lubelskich – 1598.2 (pełna data, bez znaków menniczych, bez herbu Lewart)

typy trojaków lubelskich, , ,

Po krótkim okresie na początku roku 1598, gdy w Lublinie wybito niewielką liczbę trojaków ze znakiem Melchiora Reysnera, mennica lubelska rozpoczęła emisję dwóch kolejnych typów:

  • 2 – z pełną datą, bez znaków menniczych i bez herbu podskarbiego
  • 3 – z pełną datą, z literą L, bez znaków menniczych i bez herbu podskarbiego (ten typ zostanie omówiony w następnym odcinku)

Trojaki te bite w dużych ilościach ewidentnie naruszały obowiązujące przepisy prawne. Ordynacje mennicze nakazywały bowiem umieszczanie na monetach zarówno herb podskarbiego (1580), jak i znaki mennicze kierowników mennic (1591). Nie wiadomo dlaczego, ale to jaskrawe naruszanie prawa było tolerowane przez podskarbiego Jana Firleja. Czytaj dalej Typy trojaków lubelskich – 1598.2 (pełna data, bez znaków menniczych, bez herbu Lewart) →

Typy trojaków lubelskich – 1598.1 (ze znakiem Melchiora Reysnera)

typy trojaków lubelskich, ,

Początek roku 1598 nie zapowiadał przedziwnych serii monet, które miały opuszczać mennicę lubelską w kolejnych okresach roku 1598. O emisjach naruszających ordynację menniczą z roku 1591 będzie mowa w kolejnych odcinkach cyklu. Tymczasem początek roku 1598 wydawał się normalny. Trojaki bite w Lublinie kontynuowały schemat ikonograficzny wypracowany pod koniec roku poprzedniego.

W tym bardzo krótkim okresie w mennicy lubelskiej wybito zaledwie dwie odmiany trojaków różniące się wizerunkiem monarchy. Portrety 24 i 25 są do siebie podobne. Główne cechy pozwalające je odróżnić to kształt kryzy (24 – bardziej prosta, 25 – bardziej falowana) oraz modelunek oka króla. Czytaj dalej Typy trojaków lubelskich – 1598.1 (ze znakiem Melchiora Reysnera) →

Typy trojaków lubelskich – 1597.4 (ze znakiem Melchiora Reysnera)

typy trojaków lubelskich, , , ,

Rządy Hanusza Ecka w mennicy lubelskiej nie trwały zbyt długo. Świadczy o tym niewielka liczba odmian z jego znakiem menniczym. Jeszcze w roku 1597 podskarbi wielki koronny Jan Firlej podpisał kontrakt z Melchiorem Reysnerem na prowadzenie mennicy lubelskiej. Czytaj dalej Typy trojaków lubelskich – 1597.4 (ze znakiem Melchiora Reysnera) →

Typy trojaków lubelskich – 1597.3 (ze znakiem Hanusza Ecka)

typy trojaków lubelskich, , , , ,

Od wyjazdu Daniela Koste do Wilna na przełomie 1596 i 1597 roku minęło już kilka miesięcy. Przez cały ten okres obowiązki kierownika mennicy lubelskiej pełnił jej probierz – Hanusz Eck. W końcu Eck zawarł umowę z podskarbim Janem Firlejem i został oficjalnie kierownikiem mennicy. Mógł teraz kłaść na monetach swój znak mincerski. Czytaj dalej Typy trojaków lubelskich – 1597.3 (ze znakiem Hanusza Ecka) →

Typy trojaków lubelskich – 1597.2 (bez znaków menniczych), część 1

typy trojaków lubelskich, , ,

Po dość krótkim okresie na początku 1597 roku, kiedy to kierujący mennicą lubelską Hanusz Eck musiał umieszczać na trojakach znak mincerski oficjalnego kierownika mennicy Daniela Koste (który de facto był już w Wilnie), nastąpił kolejny rozdział w historii mennicy lubelskiej, zwany okresem przejściowym. Charakteryzuje się on brakiem znaków menniczych na trojakach. Umowa z Danielem Koste została już rozwiązana, nie podpisano jednak jeszcze umowy z kolejnym zarządcą mennicy. Pełniący obowiązki kierownika Hanusz Eck bił więc kolejne odmiany bez znaków mincerskich.

Biorąc pod uwagę liczbę odmian był to okres dość długi i niezwykle urozmaicony – być może najbardziej efektowny w całej historii mennicy lubelskiej. W ramach typu 1597.2 opracowano 49 odmian. Na ich awersach widniało 11 typów portretu Zygmunta Wazy. Czytaj dalej Typy trojaków lubelskich – 1597.2 (bez znaków menniczych), część 1 →

Typy trojaków lubelskich – 1597.1 (z lwem Daniela Koste)

typy trojaków lubelskich, , , ,

Początek roku 1597 to najbardziej fascynujący i tajemniczy okres w historii mennicy lubelskiej. Daniel Koste, dotychczasowy kierownik, wyjechał do Wilna. Jego obowiązki przejął Hanusz Eck. Oficjalnie umowa z Danielem Koste nadal jednak obowiązywała, należało więc umieszczać na monetach jego znak menniczy – lwa przebitego hakiem. Początkowo wykorzystywano stare stemple, niektóre z datą „96” przerabiano, zmieniając szóstkę na siódemkę. Po całkowitym zużyciu stempli ze znakiem Daniela Koste, Hanusz Eck polecił wykonanie nowego stempla rewersu – również z lwem. Zadania tego podjął się rzemieślnik prezentujący dość mierny poziom. Świadczy o tym niewielka seria trojaków, którą wybito przy użyciu wspomnianego stempla rewersu i trzech różnych stempli awersu. Z tej grupy do naszych czasów zachowało się kilka zaledwie egzemplarzy. Czytaj dalej Typy trojaków lubelskich – 1597.1 (z lwem Daniela Koste) →

Typy trojaków lubelskich – 1596.2 (z herbem podskarbiego)

typy trojaków lubelskich, , , , , ,

Nie licząc wyjątkowej emisji 1596.1 pozostałe odmiany rocznika 1596 kontynuowały schematy ikonograficzne wypracowane w roku poprzednim. Jedyne urozmaicenie kompozycyjne rewersu stanowił tu sposób umieszczenia daty:

  • po bokach herbu Lewart Jana Firleja
  • po bokach lwa Daniela Koste
  • pomiędzy Lewartem a lwem

Znacznie więcej działo się na awersach, gdzie w roku 1596 pojawiło się sześć typów portretu króla. Czytaj dalej Typy trojaków lubelskich – 1596.2 (z herbem podskarbiego) →

Typy trojaków lubelskich – 1596.1 (bez herbu podskarbiego)

typy trojaków lubelskich, , , , , ,

W roku 1596 mennicą lubelską wciąż kierował Daniel Koste. Pojawiło się w tym okresie kilka nowych portretów oraz kilka schematów kompozycyjnych. Będzie to dokładniej omówione w kolejnym odcinku. Rocznik ten byłby nawet nieco nudny, gdyby nie spektakularna pomyłka rytownika opracowującego na początku roku jeden ze stempli rewersu. Czytaj dalej Typy trojaków lubelskich – 1596.1 (bez herbu podskarbiego) →

Typy trojaków lubelskich – 1595.2 (bez znaku topór)

typy trojaków lubelskich, , , , , ,

Wkrótce po uruchomieniu mennicy lubelskiej Kacper Rytkier opuścił Lublin. Samodzielnym zarządcą (dzierżawcą) został Daniel Koste. Od samego początku, już w okresie rządów Kacpra Rytkiera miał on wysoką pozycję i był szykowany na następcę pierwszego kierownika. Skąd to wiemy? Jak pamiętamy, na pierwszych trojakach lubelskich (1595.1) obok znaku menniczego topór widniał znak Daniela Koste – lew przebity hakiem.

Tak więc po wyjeździe z Lublina Kacpra Rytkiera, na trojakach zaczęto umieszczać jeden tylko znak mincerski. Do końca roku 1595 trojaki typu 1595.2 bito z sześcioma odmiennymi popiersiami Zygmunta III: Czytaj dalej Typy trojaków lubelskich – 1595.2 (bez znaku topór) →

Typy trojaków lubelskich – 1595.1 (ze znakiem topór)

typy trojaków lubelskich, , , , , , ,

Któregoś pięknego popołudnia podskarbiemu wielkiemu koronnemu Janowi Firlejowi przyszło do głowy, że można by w Lublinie uruchomić kolejną mennicę koronną. Jak pomyślał, tak zrobił. Czytaj dalej Typy trojaków lubelskich – 1595.1 (ze znakiem topór) →