Numizmatyczna Mapa Polski – Muzeum Okręgowe w Toruniu (Ratusz Staromiejski)

Niektóre muzea umieszczone na Numizmatycznej Mapie Polski wzbudzają moją sympatię, inne bardzo mi się podobają. Jest też grupa, która budzi mój szczery podziw. Do tej ostatniej grupy należy Muzeum Okręgowe w Toruniu ze znakomitą wystawą numizmatyczną w Ratuszu Staromiejskim. Główny powód mojego zachwytu jest taki, że Toruń posiada bogatą historię menniczą i monetarną, która stała się wątkiem przewodnim wystawy numizmatycznej. Bardzo doceniam fakt, że niektóre muzea traktują poważnie swoje lokalne tradycje monetarne i podejmują trud, aby je zaprezentować. Tym bardziej, że są muzea, które swoich bardzo ciekawych lokalnych tradycji monetarnych nie doceniają.

Ale to jest tylko jedna strona medalu. Istnieje również druga. Jest na świecie kilka rzeczy, które działają na mnie jak czerwona płachta na byka. Należy do nich umieszczanie na wystawach numizmatycznych kopii monet. Niestety na wystawie numizmatycznej Muzeum Okręgowego w Toruniu jest mnóstwo kopii. Przyznam, że wymieszane z oryginałami budziły moją irytację podczas zwiedzania wystawy. Przy rozważaniu zjawiska kopii umieszczanych w muzeach należy oczywiście rozstrzygnąć problem, co muzeum powinno zrobić w przypadku gdy nie posiada oryginału, bez którego pojawia się luka w narracji wystawy. Czy aby kopia nie jest tu niezbędna? Otóż moim zdaniem w takiej sytuacji należałoby dać dobrej jakości zdjęcia oryginału.

Tak więc mamy tu do czynienia z klasycznym przykładem mieszanych uczuć.

Ekspozycji w Ratuszu Staromiejskim towarzyszy dobra publikacja autorstwa Adama Musiałowskiego „Mennice i monety toruńskie 1233/1238 – 1765” zawierająca – obok katalogu wystawy – historię mennic toruńskich.

Historia mennic toruńskich jest niezwykle ciekawa. Wszystkie jej etapy zostały zaprezentowane na wystawie.

Mennictwo krzyżackie (1238-1454)

Brakteaty

Półskojce, Winrych von Kniprode (1351-1382)

Mennictwo Kazimierza Jagiellończyka – Stany Pruskie (1454-1457)

Szelągi pruskie Kazimierza IV Jagiellończyka (1447-1492), bite w latach 1454-1457

Mennictwo Kazimierza Jagiellończyka – monety miejskie (1457-1526)

Szelągi oraz brakteaty miejskie Kazimierza IV Jagiellończyka

Mennictwo Zygmunta Starego – Prusy Królewskie (1528-1535)

Talary Zygmunta I Starego (1506-1548) – kopie, niestety

Szóstaki Zygmunta I Starego – kopie, niestety

Trojak oraz grosze Zygmunta I Starego

Mennictwo Zygmunta III Wazy

Talar pamiątkowy Zygmunta III Wazy (1587-1632)

Talary pamiątkowe Zygmunta III Wazy

Ćwierćtalary Zygmunta III Wazy – kopie niestety

Półtalary Zygmunta III Wazy

Talary Zygmunta III Wazy

Dukat Zygmunta III Wazy

Interregnum (1632)

Talar 1632

Mennictwo Władysława IV Wazy

5-dukatowe donatywy pamiątkowe – kopie, niestety

Dukaty Władysława IV Wazy (1632-1648) – kopie wymieszane z oryginałami, niestety

Półtalary Władysława IV Wazy – kopie, niestety

Talary Władysława IV Wazy

Mennictwo Jana II Kazimierza

Stemple do produkcji dukatów

Dukat Jana II Kazimierza (1649-1668)

Dwudukaty Jana II Kazimierza – kopie, niestety

3-dukatowa donatywa pamiątkowa Jana II Kazimierza 1659

Orty Jana II Kazimierza

Stempla do produkcji ortów

Talary Jana II Kazimierza

Ort Karola Gustawa – szwedzka okupacja Torunia

Mennictwo Michała Korybuta Wiśniowieckiego

Dwudukatowa donatywa pamiątkowa Michała Korybuta Wiśniowieckiego (1669-1673)

Mennictwo Augusta II Mocnego

Puchar wykonany przez Jakuba Hahna w Tylży roku 1711

Stemple do produkcji dukatów 1702

Dukaty Augusta II Mocnego 1702 (1697-1733)

Bardzo ciekawy esej na temat dukatów Augusta Mocnego z roku 1702 napisał Sergiusz Stube:

https://blognumizmatyczny.pl/2025/02/22/sergiusz-stube-august-ii-mocny-dukat-torunski-1702/

Mennictwo Augusta III Sasa

Talar Augusta III Sasa z nabitym stemplem dukata Augusta II Mocnego w 1702 roku – moneta kolekcjonerska z czasów Księstwa Warszawskiego. Również o tym pisał o tym Sergiusz Stube we wspomnianym wyżej tekście