Archiwa tagu: trojaki lubelskie

Typy trojaków lubelskich – 1596.2 (z herbem podskarbiego)

Nie licząc wyjątkowej emisji 1596.1 pozostałe odmiany rocznika 1596 kontynuowały schematy ikonograficzne wypracowane w roku poprzednim. Jedyne urozmaicenie kompozycyjne rewersu stanowił tu sposób umieszczenia daty:

  • po bokach herbu Lewart Jana Firleja
  • po bokach lwa Daniela Koste
  • pomiędzy Lewartem a lwem

Znacznie więcej działo się na awersach, gdzie w roku 1596 pojawiło się sześć typów portretu króla. Czytaj dalej Typy trojaków lubelskich – 1596.2 (z herbem podskarbiego)

Typy trojaków lubelskich – 1596.1 (bez herbu podskarbiego)

W roku 1596 mennicą lubelską wciąż kierował Daniel Koste. Pojawiło się w tym okresie kilka nowych portretów oraz kilka schematów kompozycyjnych. Będzie to dokładniej omówione w kolejnym odcinku. Rocznik ten byłby nawet nieco nudny, gdyby nie spektakularna pomyłka rytownika opracowującego na początku roku jeden ze stempli rewersu. Czytaj dalej Typy trojaków lubelskich – 1596.1 (bez herbu podskarbiego)

Typy trojaków lubelskich – 1595.2 (bez znaku topór)

Wkrótce po uruchomieniu mennicy lubelskiej Kacper Rytkier opuścił Lublin. Samodzielnym zarządcą (dzierżawcą) został Daniel Koste. Od samego początku, już w okresie rządów Kacpra Rytkiera miał on wysoką pozycję i był szykowany na następcę pierwszego kierownika. Skąd to wiemy? Jak pamiętamy, na pierwszych trojakach lubelskich (1595.1) obok znaku menniczego topór widniał znak Daniela Koste – lew przebity hakiem.

Tak więc po wyjeździe z Lublina Kacpra Rytkiera, na trojakach zaczęto umieszczać jeden tylko znak mincerski. Do końca roku 1595 trojaki typu 1595.2 bito z sześcioma odmiennymi popiersiami Zygmunta III: Czytaj dalej Typy trojaków lubelskich – 1595.2 (bez znaku topór)

Typy trojaków lubelskich – 1595.1 (ze znakiem topór)

Któregoś pięknego popołudnia podskarbiemu wielkiemu koronnemu Janowi Firlejowi przyszło do głowy, że można by w Lublinie uruchomić kolejną mennicę koronną. Jak pomyślał, tak zrobił. Czytaj dalej Typy trojaków lubelskich – 1595.1 (ze znakiem topór)

Trojak z lwem bez haka 1597

Katalog trojaków lubelskich zaczyna przybierać coraz bardziej konkretny kształt. Wydam go pewnie pod koniec przyszłego roku. W związku z tym, aby przygotować grunt pod publikację, na blogu, systematycznie – mniej więcej raz w miesiącu – będę zamieszczał wpisy rozbierające na czynniki pierwsze poszczególne typy trojaków lubelskich. Pierwszy wpis z nowego cyklu pojawi się już niebawem.

A tymczasem bardzo istotny moim zdaniem Czytaj dalej Trojak z lwem bez haka 1597

Numizmatyczna Mapa Polski – Muzeum im. E. Hutten-Czapskiego w Krakowie (monety z mennicy lubelskiej)

Muzeum Czapskich posiada w swych zbiorach bardzo interesujące monety z mennicy lubelskiej. Są wśród nich monety przecudnej urody, są też wielkie rzadkości znane w kilku zaledwie egzemplarzach. Muzeum ma też w swych zbiorach unikat, o którym powiemy dwa słowa pod koniec wpisu. Mimo wspomnianego bogactwa, na wystawie stałej produkcja lubelska jest reprezentowana bardzo skromnie. Z tym większą uwagą przyjrzyjmy się pięciu monetom lubelskim, które możemy podziwiać zwiedzając Muzeum Czapskich. Czytaj dalej Numizmatyczna Mapa Polski – Muzeum im. E. Hutten-Czapskiego w Krakowie (monety z mennicy lubelskiej)

Trojaki lubelskie „NOT IN IGER”, cz. 1

Dzisiejszy wpis to fragment książki „Opowieści o monetach lubelskich 1595-1601”. Do kupienia tu:

http://www.numizmatyka-lublin.pl/1758,pl_d.-marzeta-opowiesci-o-monetach-lubelskich-1595-1601-(z-katalogiem-szelagow-lubelskich).html

Najwspanialszą tematyczną kolekcję monet polskich stworzył Tadeusz Iger. Jest to oczywiście słynny zbiór trojaków polskich i z Polską związanych. Istotną część zbioru stanowi 380 trojaków lubelskich. Jest to jak łatwo obliczyć, ponad 10 procent wszystkich monet. Jest więc oczywiste, że podstawowym punktem odniesienia przy różnych dyskusjach na temat odmian trojaków lubelskich jest właśnie kolekcja Tadeusza Igera. Tym bardziej warto więc wyodrębnić te odmiany, które nie znalazły się w katalogu wielkiego Kolekcjonera. Poniżej zostały przedstawione jedynie odmiany wyższego rzędu, bez „drążenia” wariantów napisowych. Czytaj dalej Trojaki lubelskie „NOT IN IGER”, cz. 1

Jak wyodrębniać warianty odmian trojaków lubelskich?

W opracowywanym przeze mnie katalogu liczba odmian trojaków lubelskich dochodzi do 250. W ramach poszczególnych typów są one wyodrębniane w oparciu o odmienne portrety króla, kompozycję monety, istotne różnice w zakresie zapisu liczb (np. trójka arabska lub rzymska przy imieniu króla) i stylistyki poszczególnych elementów rysunku monety (np. „MR” w tarczy lub bez tarczy), różnice w napisach. Wytrawni kolekcjonerzy drążą jednak głębiej i nie zadowalają się zbieraniem samych odmian. W poszczególnych odmianach próbują wyróżnić warianty. Poniżej przestawiłem kilka przykładowych kryteriów, które mogą posłużyć do wyszczególnienia wariantów trojaków lubelskich. Czytaj dalej Jak wyodrębniać warianty odmian trojaków lubelskich?

Kolekcja trojaków lubelskich “10.10.2021”

W poprzednią niedzielą na Allegro, za pośrednictwem Gabinetu Numizmatycznego K. Jerzykowskiego został wylicytowany niewielki (liczący 32 monety), ale bardzo ciekawy zbiorek trojaków lubelskich. Właściciel omawianych trojaków pozostaje oczywiście anonimowy. Nazwa nieistniejącej już kolekcji – „10. 10. 2021” – odnosi się więc do daty zakończenia licytacji na Allegro. Czytaj dalej Kolekcja trojaków lubelskich “10.10.2021”

Portrety lubelskie 15, 18 i 21 – BI TPZN 11/2021

Zapraszam do lektury 11 numeru Biuletynu Informacyjnego TPZN (do pobrania za darmo):

http://info.tpzn.pl/pdf/BI_TPZN_11.pdf

W numerze 11 BI TPZN znalazł się mój tekst pt. „Portrety lubelskie 15, 18 i 21”. Czytaj dalej Portrety lubelskie 15, 18 i 21 – BI TPZN 11/2021

Eksperyment psychiatryczno-numizmatyczny

Kiedy człowiek przez dłuższy czas bardzo intensywnie zajmuje się danym zagadnieniem, może się zdarzyć, że straci odpowiedni dystans do badanego przedmiotu. Istnieje też ryzyko zupełnej utraty kontaktu z rzeczywistością. Bywa tak, że hodowca kaktusów nadaje im imiona, a wieczorami prowadzi z nimi interesujące rozmowy. Z kolei numizmatyk zajmujący się wizerunkami Zygmunta III na trojakach lubelskich może zacząć wyodrębniać nieistniejące typy portretów króla.

Tak się składa, że przez dłuższy czas zajmowałem się właśnie Czytaj dalej Eksperyment psychiatryczno-numizmatyczny

Dwie podobne odmiany trojaków lubelskich, czyli dlaczego „Chronologia portretów…” kosztuje 240 zł (porządkowanie numizmatyk)

Na początku bieżącego roku wydałem książkę pt. „Chronologia portretów Zygmunta III na trojakach z mennicy lubelskiej”. W pracy tej wyodrębniłem 48 typów portretów króla, które były umieszczane na lubelskich trojakach. Ponadto zostały one uszeregowane chronologicznie. Książka jest bardzo ładnie wydana, ale dość cienka (88 stron). Kosztuje 240 zł. To drogo, wiem. W dzisiejszym wpisie postaram się wyjaśnić skąd wzięła się taka cena. Czytaj dalej Dwie podobne odmiany trojaków lubelskich, czyli dlaczego „Chronologia portretów…” kosztuje 240 zł (porządkowanie numizmatyk)

Chronologia portretów Zygmunta III na trojakach z mennicy lubelskiej – rok 1595

Spośród trojaków bitych w mennicy lubelskiej w roku 1595 można wyróżnić 6 typów. Nie ma wątpliwości, że jako pierwszy pojawił się typ 1, a jako ostatni typ 6. Ustalenie kolejności pozycji 2-5 opiera się na analizie cech stempli, wyniki zaś można sformułować w kategoriach prawdopodobieństwa, a nie pewności. Czytaj dalej Chronologia portretów Zygmunta III na trojakach z mennicy lubelskiej – rok 1595

Recenzja książki „Chronologia portretów Zygmunta III na trojakach z mennicy lubelskiej” (i dwa słowa komentarza)

Pojawił się ostatnio stosunkowo obszerny tekst dotyczący książki „Chronologia portretów…”:

https://allegro.pl/artykul/chronologia-portretow-zygmunta-iii-na-trojakach-z-mennicy-lubelskiej-recenzja-ksiazki-dariusza-marzety-GDBmj5PnLcZ?bi_c=numizmatyka-85&bi_m=category-artTeaser&bi_s=internal

Recenzja autorstwa T. Poniewierki jest pozytywna. Pojawiło się tam jednak drobne zastrzeżenie odnośnie książki, do którego spróbuję się w kilku słowach ustosunkować. Czytaj dalej Recenzja książki „Chronologia portretów Zygmunta III na trojakach z mennicy lubelskiej” (i dwa słowa komentarza)