Archiwa tagu: szelągi

Mennica w Warszawie za czasów Zygmunta III. Szelągi warszawskie (?)

O tym, że za czasów Zygmunta III w stolicy istniała mennica, polscy numizmatycy wiedzieli już w XIX wieku. Pisał o tym np. I. Zagórski[i]. O mennicy warszawskiej pisał też M. Gumowski: „Wiemy, że w Warszawie była dwa razy otwierana mannica, raz w latach 1590-tych, drugi raz później około 1620”[ii]. Nie bardzo wiadomo, na podstawie jakich przesłanek uczony pisał o mennicy „w latach 1590-tych”. Natomiast co do funkcjonowania w Warszawie mennicy „około 1620” nie ma wątpliwości. Istnieje cały szereg dokumentów, które to potwierdzają.

W dzisiejszych czasach nie wyszliśmy niestety zbyt daleko poza to, co wiedziano o mennicy warszawskiej sto lat temu. Najbardziej gruntowną pracą na ten temat jest artykuł Zbigniewa Kurzyny: W sprawie datowania i lokalizacji najstarszej mennicy w Warszawie[iii]. Zostały tam zebrane informacje dotyczące mennicy w Warszawie w czasach Zygmunta III, które dotąd były rozproszone w różnych publikacjach oraz w źródłach z epoki. Czytaj dalej Mennica w Warszawie za czasów Zygmunta III. Szelągi warszawskie (?)

Numizmatyczna Mapa Polski. Szelągi koronne Zygmunta III Wazy w Muzeum Narodowym w Warszawie (top 10)

Dzięki uprzejmości Norberta Grendel, który przy okazji swojej kwerendy w Muzeum Narodowym w Warszawie zrobił dla mnie sporo zdjęć szelągów Zygmunta Wazy, miłośnicy tego nominału będą mogli podziwiać monety, których nie widzi się na co dzień na aukcjach numizmatycznych. Z potężnego pakietu zdjęć kilkudziesięciu szelągów wybrałem dziewięć, moim zdaniem najbardziej interesujących (plus jednego, którego zdjęcie było dwanaście lat temu opublikowane w Warszawskim Pamiętniku Numizmatycznym). Wybór nie był łatwy. Wiele znakomitych monet nie zakwalifikowało się do „top 10”. Czytaj dalej Numizmatyczna Mapa Polski. Szelągi koronne Zygmunta III Wazy w Muzeum Narodowym w Warszawie (top 10)

Szelągi Zygmunta Wazy z mennicy wschowskiej (9) – kontrowersje i wątpliwości: Wschowa czy Bydgoszcz (emisje z roku 1601)

W roku 1600 i 1601 kierownictwo mennic wschowskiej i poznańskiej spoczywało w rękach Jana Brüssela. Przepływ poszczególnych mincerzy oraz stempli menniczych pomiędzy obydwiema mennicami był więc uzasadniony. Z tego typu wędrówkami mincerzy i/lub stempli mieliśmy jednak do czynienia również w przypadku mennicy wschowskiej i bydgoskiej w roku 1601, mimo iż w tym przypadku zarząd mennicami był rozdzielony: wschowską kierował Brüssel, bydgoską Knorr. Stylistyka szelągów bitych w roku 1601 nie pozostawia jednak wątpliwości – stemple wykorzystywane w obydwu mennicach zostały wykonane przez jednego mincerza. Dotyczy to zarówno odmian z pełną datą I6 – 0I, jak i tych ze skrótem 6 – 0I. Czytaj dalej Szelągi Zygmunta Wazy z mennicy wschowskiej (9) – kontrowersje i wątpliwości: Wschowa czy Bydgoszcz (emisje z roku 1601)

Herby, inicjały, skróty i ozdobniki na szelągach Michała Korybuta

Poprzedni odcinek cyklu:

http://blognumizmatyczny.pl/2022/08/19/herby-i-oznaczenia-mennicze-ozdobniki-na-szelagach-stefana-batorego/

Wyszczególnione niżej herby inicjały, skróty i ozdobniki można obejrzeć w całej okazałości na monetach:

https://coinstrail.com/pl/catalog/poland/michael-korybut/silver-shelyag

Czytaj dalej Herby, inicjały, skróty i ozdobniki na szelągach Michała Korybuta

Szelągi Zygmunta Wazy z mennicy wschowskiej (6) – lata 1600 i 1601 (Herman Rüdiger, Jan Brüssel, Rudolf Lehman)

Dziś ciąg dalszy opowieści o mennicy wschowskiej i bitych tam szelągach.

Link do poprzedniej części cyklu:

http://blognumizmatyczny.pl/2023/06/07/szelagi-zygmunta-wazy-z-mennicy-wschowskiej-5-lata-1598-i-1599-herman-rudiger-ernest-knorr/

*** Czytaj dalej Szelągi Zygmunta Wazy z mennicy wschowskiej (6) – lata 1600 i 1601 (Herman Rüdiger, Jan Brüssel, Rudolf Lehman)

Szelągi Zygmunta Wazy z mennicy wschowskiej (2) – rok 1595 (Walentyn Jahns, Herman Rüdiger, Andrzej Lauffert)

Link do poprzedniego odcinka cyklu:

http://blognumizmatyczny.pl/2023/01/04/szelagi-zygmunta-wazy-z-mennicy-wschowskiej-1-niechlubne-poczatki-1588-1594-teodoryk-busch-i-walentyn-jahns/

W roku 1595 okazało się, że Walentyn Jahns nie jest w stanie udźwignąć ciężaru dzierżawy kilku mennic jednocześnie. Zwłaszcza, że wtedy właśnie wyszła na jaw sprawa nielegalnych emisji monet koronnych we Wschowie przed rokiem 1594. Jahns utracił dzierżawę wszystkich zakładów. Czytaj dalej Szelągi Zygmunta Wazy z mennicy wschowskiej (2) – rok 1595 (Walentyn Jahns, Herman Rüdiger, Andrzej Lauffert)

Szelągi Zygmunta Wazy z mennicy wschowskiej (1) – niechlubne początki 1588-1594 (Teodoryk Busch i Walentyn Jahns)

Początek panowania Zygmunta Wazy zbiegł się w czasie z ponownym uruchomieniem mennicy miejskiej we Wschowie. Dnia 3 czerwca 1588 roku król potwierdził przywilej menniczy miasta z roku 1404. Rada Miasta oddała mennicę miejską w dzierżawę Teodorykowi Buschowi – mincerzowi i przedsiębiorcy pochodzącemu z Brunszwiku. Busch przeniósł się do Wschowy i zorganizował tam od podstaw nowoczesny zakład menniczy, w którym rozpoczęto systematyczną produkcję denarów. Kierował zakładem do swej śmierci w roku 1592. Warto nadmienić, że był on równocześnie dzierżawcą mennicy koronnej[1] w Poznaniu.  Czytaj dalej Szelągi Zygmunta Wazy z mennicy wschowskiej (1) – niechlubne początki 1588-1594 (Teodoryk Busch i Walentyn Jahns)

Katalog szelągów koronnych Zygmunta III Wazy. Mennica wschowska. Przedsprzedaż

Dobra wiadomość!

Rusza przedsprzedaż książki „Katalog szelągów koronnych Zygmunt III Wazy. Mennica wschowska”. Pani Krysia (graficzka), jak zwykle spisała się na medal. Drukarnia też stanęła na wysokości zadania. Według wszelkich znaków na niebie i ziemi, książka we wrześniu będzie już dostępna w sprzedaży.

Nakład będzie niższy niż w przypadku dwóch poprzednik katalogów (Ryga, Olkusz), dlatego też cena pojedynczego egzemplarza trochę podskoczy – 94,50 zł. Dla osób, które skorzystają z przedsprzedaży jest oczywiście rabat – 15 procent (do końca sierpnia), czyli 80 zł. Czytaj dalej Katalog szelągów koronnych Zygmunta III Wazy. Mennica wschowska. Przedsprzedaż

Herby, oznaczenia mennicze i ozdobniki na szelągach Kazimierza Jagiellończyka

W miesiącach wakacyjnych zmaleje nieco moja aktywność na blogu. Zapraszam więc do lektury archiwalnych wpisów.

A dziś – tabelaryczne zestawienie herbów, oznaczeń menniczych i ozdobników występujących na szelągach Kazimierza Jagiellończyka.

Linki do poprzednich części cyklu: Czytaj dalej Herby, oznaczenia mennicze i ozdobniki na szelągach Kazimierza Jagiellończyka

WMPS – zakończenie pierwszego etapu budowy

Dziś mam dla Państwa istotną informację na temat tworzonego od kilku lat Wirtualnego Muzeum Polskiego Szeląga. Otóż pierwszy etap jego budowy dobiegł końca.

http://blognumizmatyczny.pl/wmps/

Monety WMPS reprezentują wszystkie mennice emitujące szelągi pod rządami poszczególnych władców. Pod względem reprezentatywności typologicznej materiał zgromadzony w Muzeum jest niemal kompletny. Jedyny wyjątek to: Czytaj dalej WMPS – zakończenie pierwszego etapu budowy

Gdańskie szelągi oblężnicze

1. Rys historyczny

Po ucieczce Henryka Walezego do Francji i wyborze na króla Polski Stefana Batorego, Gdańsk odmówił uznania wyników elekcji. W konsekwencji w roku 1577 rozpoczęła się wojna między Polską a jej najpotężniejszym miastem – Gdańskiem.

Do walki z wojskami koronnymi Gdańsk wynajął obce oddziały zaciężne. Te jednak, jak wiadomo, należy opłacać. Rada Miasta podjęła więc decyzję o otwarciu mennicy, która miała wybijać specjalną monetę wojenną. W rzeczywistości, w trakcie oblężenia zbuntowanego miasta przez wojska królewskie, na terenie Gdańska działały trzy mennice. Pierwszą była srebrna kierowana przez Kacpra Goebla. Po ucieczce Goebla oskarżonego o defraudację, kolejną srebrną mennicę otworzył Walter Tallemann. Była jeszcze mennica emitująca monety złote. Jej kierownikiem był Gracjan Gonzalo. Czytaj dalej Gdańskie szelągi oblężnicze