Do wybicia monety potrzebna jest para stempli – awersu i rewersu. Wyobraźmy sobie dwie takie pary. W przypadku pierwszej, data jest umieszczona na rewersie, w przypadku drugiej – na awersie. Przyjrzyjmy się efektowi pracy pierwszej pary stempli. Czytaj dalej Skąd się biorą szelągi bez daty?
Dzięki uprzejmości Norberta Grendel, który przy okazji swojej kwerendy w Muzeum Narodowym w Warszawie zrobił dla mnie sporo zdjęć szelągów Zygmunta Wazy, miłośnicy tego nominału będą mogli podziwiać monety, których nie widzi się na co dzień na aukcjach numizmatycznych. Z potężnego pakietu zdjęć kilkudziesięciu szelągów wybrałem dziewięć, moim zdaniem najbardziej interesujących (plus jednego, którego zdjęcie było dwanaście lat temu opublikowane w Warszawskim Pamiętniku Numizmatycznym). Wybór nie był łatwy. Wiele znakomitych monet nie zakwalifikowało się do „top 10”. Czytaj dalej Numizmatyczna Mapa Polski. Szelągi koronne Zygmunta III Wazy w Muzeum Narodowym w Warszawie (top 10)
Często można spotkać szelągi z błędami. Być może nawet częściej szelągi niż inne nominały – kto przejmowałby się taką drobnicą? Błędy te mogą być dwojakiego rodzaju. Czytaj dalej Błędy stempla na szelągach Zygmunta III Wazy
W ciągu ostatnich dziewięciu lat kilku zaprzyjaźnionych kolekcjonerów-numizmatyków umieściło na http://blognumizmatyczny.pl/ swoje artykuły (Grzegorz Romańczyk, Przemysław Zięba, Michał Król, Paweł Janikowski). Są to teksty wartościowe, ciekawe, a niekiedy zawierające ważne odkrycia numizmatyczne. Ustawiły one bardzo wysoko poprzeczkę dla kolejnych „gościnnych występów”. Dzisiejsza publikacja Grzegorza Broniszewskiego znakomicie wpisuje się w ten wyśrubowany standard. Artykuł „Analiza stemplowa szelągów malborskich 1592-1601” z pewnością przypadnie do gustu miłośnikom szelągów Zygmunta III Wazy.
Zapraszam do lektury:
Czytaj dalej Grzegorz Broniszewski: Analiza stemplowa szelągów malborskich z lat 1592-1601
Jan Dulski herbu Przegonia był podskarbim wielkim koronnym w latach 1580-1590. Jego herb zgodnie z prawem widniał na monetach obok herbów państwowych i królewskich. W roku 1590 Dulski zmarł, a urząd podskarbiego wielkiego koronnego objął Jan Firlej herbu Lewart. Od tej pory to właśnie jego herb miał być umieszczany na monetach.
Znając powyższe fakty pewien dysonans poznawczy budzą Czytaj dalej Porządkowanie numizmatyki. Kilka odmian szelągów poznańskich bez daty lub z błędnymi cyframi daty – chronologia emisji
W roku 1600 i 1601 kierownictwo mennic wschowskiej i poznańskiej spoczywało w rękach Jana Brüssela. Przepływ poszczególnych mincerzy oraz stempli menniczych pomiędzy obydwiema mennicami był więc uzasadniony. Z tego typu wędrówkami mincerzy i/lub stempli mieliśmy jednak do czynienia również w przypadku mennicy wschowskiej i bydgoskiej w roku 1601, mimo iż w tym przypadku zarząd mennicami był rozdzielony: wschowską kierował Brüssel, bydgoską Knorr. Stylistyka szelągów bitych w roku 1601 nie pozostawia jednak wątpliwości – stemple wykorzystywane w obydwu mennicach zostały wykonane przez jednego mincerza. Dotyczy to zarówno odmian z pełną datą I6 – 0I, jak i tych ze skrótem 6 – 0I. Czytaj dalej Szelągi Zygmunta Wazy z mennicy wschowskiej (9) – kontrowersje i wątpliwości: Wschowa czy Bydgoszcz (emisje z roku 1601)
Zgodnie z coroczną, październikową tradycją, małe podsumowanie statystyk bloga.
Od początku swojego istnienia był on odwiedzany 222 000 razy. Powoli zbliżamy się do ćwierci miliona! Czytaj dalej Katalogi szelągów Zygmunta III Wazy – kolejna część cyklu
Mimo iż Jan Dittmar na początku roku 1597 podpisał kontrakt na dzierżawę mennicy wschowskiej na dwa lata, w roku 1598 nie pozostawił on po sobie żadnych śladów działalności – ani w dokumentach, ani na monetach. Wydaje się więc, że w roku 1598 bezpośrednią dzierżawę mennicy wschowskiej od Hermana Rüdigera przejął Ernest Knorr. Świadczyłyby o tym akta miejskie. W roku 1597 Ernest Knorr występował tam jako „administrator”. Zaś od 17 stycznia 1598 roku jest już tytułowany jako „monetarius vschoviensis”. Czytaj dalej Szelągi Zygmunta Wazy z mennicy wschowskiej (5) – lata 1598 i 1599 (Herman Rüdiger, Ernest Knorr)
Link do poprzedniego odcinka cyklu:
Wykorzystując nieobecność Andrzeja Laufferta, który przebywał właśnie zagranicą, pod koniec marca 1596 roku Herman Rüdiger wraz z Wacławem Kiełczewskim[1] dokonali kontroli mennic wschowskich. Przypomnijmy, że w tym okresie zarówno mennica miejska, jak i koronna znajdowały się w jednym budynku. Kontrola wypadła bardzo niekorzystnie dla Andrzeja Laufferta. Na czym polegały nieprawidłowości? Czytaj dalej Szelągi Zygmunta Wazy z mennicy wschowskiej (3) – rok 1596 (Herman Rüdiger, Andrzej Lauffert, Henryk Lauffert, Dawid Grundschloss)
Link do poprzedniego odcinka cyklu:
W roku 1595 okazało się, że Walentyn Jahns nie jest w stanie udźwignąć ciężaru dzierżawy kilku mennic jednocześnie. Zwłaszcza, że wtedy właśnie wyszła na jaw sprawa nielegalnych emisji monet koronnych we Wschowie przed rokiem 1594. Jahns utracił dzierżawę wszystkich zakładów. Czytaj dalej Szelągi Zygmunta Wazy z mennicy wschowskiej (2) – rok 1595 (Walentyn Jahns, Herman Rüdiger, Andrzej Lauffert)
Jedną z gwiazd ostatniej aukcji Rzeszowskiego Domu Aukcyjnego był przepiękny półtorak ryski z roku 1617, wariant napisowy: CIVI. Został zapakowany do slabu z notą MS63. Istotniejsza niż stan zachowania jest tu jednak wielka rzadkość monety. W katalogu A. Góreckiego półtorak otrzymał F4 – najwyższy stopień rzadkości. Półtoraki ryskie z roku 1617 w handlu występują sporadycznie, a kiedy już się pojawią, osiągają ceny rzędu co najmniej kilku tysięcy złotych. Tak też było i tym razem. Czytaj dalej Niesamowite szelągi ryskie ZIIIW: b. d.-I-10-a
WSTĘP
1. Mennica ryska
Za czasów Stefana Batorego w roku 1581, produkcja mennicza Rygi stała się elementem polskiego systemu monetarnego. Ryga dysponując prawem bicia monety miejskiej, od początku była jednym z najaktywniejszych ośrodków menniczych Rzeczypospolitej. Nie zmieniło się to po objęciu tronu przez Zygmunta III Wazę.
W okresie panowania Zygmunta III produkcja mennicy ryskiej – dysponującej nowoczesną menniczą prasą walcową – obejmowała: szelągi, półtoraki, trojaki oraz dukaty i ich wielokrotności. Szczególną rolę odgrywały tu szelągi, które Czytaj dalej Katalog szelągów ryskich Zygmunta III Wazy
Siódmy odcinek fejsbukowych wpisów z cyklu „Szelągi z czasów panowania Wazów”.
Dotychczasowe wpisy: Czytaj dalej „Szelągi z czasów panowania Wazów” (posty na Fb 2020-2022) – część 7
W roku 1601 pojawiła się seria monet bitych w mennicy wschowskiej oraz bydgoskiej, do których stemple opracowywał ten sam rytownik. Przyjrzyjmy się szelągom z pełną datą: I6 – 0I. Można w tej grupie wyróżnić: Czytaj dalej Dwa szelągi 1601 z 16. aukcji GNDM
Pierwsza część wpisu na temat najpiękniejszych szelągów Zygmunta III pojawiła się dawno temu. Dotyczyła ona mennic koronnych: olkuskiej, bydgoskiej, poznańskiej, wschowskiej, malborskiej, krakowskiej, warszawskiej i lubelskiej:
http://blognumizmatyczny.pl/2019/06/23/najpiekniejsze-szelagi-zygmunta-iii-z-mennic-koronnych/
Dziś część druga, w której zostaną zaprezentowane mennice: litewska w Wilnie, miejska w Rydze, okupacyjna w Elblągu oraz dwie lenne – w Królewcu i Mitawie. Czytaj dalej Najpiękniejsze szelągi Zygmunta III – mennice wileńska, ryska, królewiecka, mitawska i elbląska