Kolega Michał Wójcik, podesłał mi zdjęcie bardzo ciekawego szeląga ryskiego. Na pierwszy rzut oka nic nadzwyczajnego. Kiedy jednak dokładniej przyjrzymy się monecie, zauważymy, że napis otokowy na rewersie jest jakiś dziwny. W słowie SOLIDVS litera „L” wcale nie jest literą „L”, lecz została nabita puncą „I”. Z kolei czwarta litera – „I” jest zupełnie inna niż pozostałe litery „I” w napisie otokowym.

Co tam się wydarzyło? Zapraszam do wieczornej gimnastyki wyobraźni.

Po intensywnej wymianie myśli doszliśmy z Michałem do następujących wniosków:

Po nabiciu na stemplu trzeciej litery w słowie SOLIDVS, rytownik zorientował się, że popełnił błąd – zamiast „L” umieścił na stemplu „I”. W tym momencie rozpoczął akcję ratunkową i nabił u dołu „I” jakiś frędzelek (kreseczkę), tak, żeby całość przypominała „L”. Tak więc mimo, że litera została nabita puncą „I”, to jednak biorąc pod uwagę intencje mincerza i jego zabiegi ratujące poprawność napisu, powinniśmy ją odczytywać jako „L”.

Co do czwartej litery (drugiej „I”), zagadką jest jej wygląd. Dlaczego jest ona inna niż pozostałe litery „I” w napisie otokowym? Zdaje się, że był to świadomy zabieg – próba zróżnicowania trzeciej i czwartej litery (tak żeby się od siebie znacząco różniły). Gdyby rytownik nabił czwartą literę używając normalnej puncy „I”, wówczas mogłaby się ona zlać z tym pionowym frędzelkiem (kreseczką) doklejonym do trzeciej litery.

Jest to oczywiście jedynie hipoteza przebiegu wydarzeń sprzed ponad 400 lat. Gdyby szanowni Czytelnicy mieli jakieś inne pomysły, zapraszam do dzielenia się swoimi przemyśleniami w komentarzach.