Dzisiejszy wpis jest odpowiedzią na komentarz pana Patryka umieszczony pod tekstem „Iger B.98.8 – porządkowanie numizmatyki”.
Oto wspomniany komentarz:
Panie Dariuszu,
Czy podejmie się Pan analizy dwóch sprzedanych przez WCN trojaków z Lublina?
Oba trojaki opisane na aukcjach jako ta sama odmiana.
Nie ma wątpliwości co do tego, że oba pochodzą z mennicy w Lublinie. Jednak różnice szczegółów są zbyt mocne żeby przejść obojętnie obok takiego niedopatrzenia…
Może będzie miał Pan materiał na kolejny wpis
Linki zamieszczam poniżej.
Pozdrawiam
https://wcn.pl/archive/79_0169?q=L.00.2.a
https://wcn.pl/archive/57633?q=L.00.2.a&page=2
***
Mowa jest tu o dwóch, widocznych poniżej monetach:
Fot. WCN
Myślę, że rozczaruję pana Patryka, ale to jest rzeczywiście ta sama odmiana i WCN miało rację opisując monety w taki, a nie inny sposób. Z pewnością nie było tu żadnego niedopatrzenia. Mówiąc ściślej mamy tu do czynienia z dwoma wariantami tej samej odmiany. W katalogu trojaków lubelskich – który mam nadzieję ujrzy światło dzienne pod koniec przyszłego roku – ma ona numer: 1600.1-41-A-f. Przyjrzyjmy się szczegółom, które decydują o przynależności do takiej czy innej odmiany w ramach typu 1600.1
- Wizerunek króla na awersie. W obydwu omawianych przypadkach jest to portret typu 41
- Kompozycja napisu otokowego (możliwe opcje: DG – lub D – G). Na obydwu trojakach mamy „DG –”
- Cyfra przy imieniu króla (3 lub III). W obydwu przypadkach jest cyfra arabska
- Skrót słowa POLONIAE na awersie („P” lub „PO”). Na obydwu monetach widnieje „P”
- Oznaczenie nominału w napisie na rewersie (GROS ARG III lub GROS ARG 3). Obydwa trojaki mają liczbę arabską
- Kropka między „PO” i „L” lub jej brak. W obydwu przypadkach mamy kropkę. O znaczeniu tej kropki pisałem kiedyś na blogu: http://blognumizmatyczny.pl/2017/03/04/mennica-koronna-w-lublinie-1595-1601/
Nie jest oczywiście tak, że różnice występujące między widocznymi wyżej monetami to wymysł pana Patryka. Różnice oczywiście istnieją. Nie są jednak w mojej ocenie – z którą rzecz jasna nie ma obowiązku się zgadzać – na tyle ważne, żeby można było mówić o dwóch odmianach.
Najważniejsza z nich to inny rysunek herbu Snopek na rewersie. Przyznam, że długo zastanawiałem się, czy w katalogu uwzględniać różnice w rysunku herbów. Wśród autorów katalogów są różne szkoły, jedni biorą pod uwagę takie rzeczy, inni nie. Odmienny rysunek herbów to z pewnością ważna różnica, najistotniejsze kryterium wyodrębniania wariantów danej odmiany. Ostatecznie wyszedłem jednak z założenia, że wprowadzenie różnic tego typu zaciemni ogólny obraz katalogu. Ja – jako kolekcjoner, a nie autor katalogu – uwzględniłem to oczywiście w opisie swojego zbioru.
Pozostałe różnice to interpunkcyjne drobiazgi.
Panie Dariuszu, dokładnie o tą różnicę mi chodziło – snopek.
Wprawdzie Pan swoje spostrzeżenia już opisał, oraz wyraził swoją opinię.
Które oczywiście szanuje.
Jednak pozwolę sobie podzielić się swoimi przemyśleniami poniżej
Proszę zauważyć, że moneta z tej aukcji:
https://wcn.pl/archive/57633?q=L.00.2.a&page=2
idealnie odzwierciedla opisaną oraz zilustrowaną w katalogu Igera odmianę L.00.2.a.
Natomiast moneta z aukcji:
https://wcn.pl/archive/79_0169?q=L.00.2.a
w mojej skromnej ocenie posiada awers z odmiany L.00.2.a, ale rewers z odmiany L.00.1.d.
Wskazywałby na to fakt, że w odmianach L.00.2 zestawienie:
– takiego snopka
– cyfry 3 zamiast słowa TRIP
– poziomego układu cyfr daty
nie występuje.
Wprawdzie taki snopek oraz cyfra 3 zamiast słowa TRIP występuje w odmianach L.00.2.b oraz L.00.2.g , ale data ułożona jest na kształt paraboli – 1 wysoko, 6 niżej, 0 niżej, ostatnie 0 wysoko.
Jedynie w odmianie L.00.1.d mamy rewers z identycznymi szczegółami jak na trojaki z aukcji 79 WCN-u.
Trzeba też zwrócić uwagę na fakt, że w odmianach L.00.1 oraz L.00.2 mamy dwa różne typy popiersi króla : popiersia z kołnierzem, oraz popiersia z kryzą.
Biorąc pod uwagę powyższe spostrzeżenia, w mojej opinii trojak z aukcji 79 WCN-u jest nieopisaną w katalogu Igera hybrydą między L.00.1, a L.00.2. a tym samym nową odmianą.
Pozdrawiam
Mam pan rację, że moneta z aukcji WCN nie została opisana w katalogu Igera. Pozostaje jednak pytanie, czy zakwalifikować ją jako nową odmianę, czy jako wariant. Nie istnieje tu odpowiedź prawidłowa. Jest to kwestia przyjętych kryteriów. W mojej klasyfikacji jest to wariant (w katalogu Igera odmiany również nie są wyodrębniane w oparciu o różnice w rysunku Snopka).
Swoją decyzję o uznaniu tego trojaka za nieopisaną odmianę poprę tym, że mamy trojaki dzielone na odmiany ze względu na inny kształt korony, inny kształt kryzy itd.
Więc dlaczego nie odmieniać też ze względu na kształt snopków.
Oczywiście, jest to zgodne z wszelkimi prawidłami klasyfikacji monet.