Wpis na temat monet dominialnych i rodziny Szlubowskich pojawił się na blogu w październiku zeszłego roku:

http://blognumizmatyczny.pl/2015/10/14/113/

Dziś ciąg dalszy tej historii.

Jedną monetę dominialną Szlubowskich – trojaka Stanisława Augusta z kontramarką „IS” – udało mi się kupić, drugiej niestety nie. Przez tydzień „wisiała” na Allegro nie wzbudzając większego zainteresowania sześciokrajcarówka Franciszka II wybita we Wiedniu A. D. 1800. Moneta była w kiepskim stanie zachowania, a na jej awersie widniała niezbyt wyraźna kontrasygnatura.

Moneta wydawała się łatwą i cenną zdobyczą. Założyłem sidła (ustawiłem „Snajpera” dość wysoko) i spokojnie czekałem na zakończenie aukcji. Niestety okazało się, że nie tylko ja zauważyłem niepozorną sześciokrajcarówkę. Przez siedem dni nic się nie działo. Nikt nie wykazywał zainteresowania monetą Franciszka II. Do licytacji włączyły się tylko dwie osoby. Przez długi czas wylicytowana kwota nie przekraczała 20 złotych. Dopiero pod sam koniec do licytacji włączyli się kolekcjonerzy naprawdę zainteresowani monetą i wiedzący co licytują. Ostateczna cena przekroczyła pułap 300 złotych.

Wracając do samej monety. Okazało się, że właścicielem sześciokrajcarówki z taką samą kontrasygnaturą jest mój znajomy, Stanisław Duda. Ustalił on iż moneta ta – podobnie jak trojak Stanisława Augusta z kontramarką „IS” – pełniła rolę monety dominialnej w majątku należącym do rodziny Szlubowskich. O ile jednak trojak „IS” – w dobrach Horostyta, to sześciokrajcarówka w dobrach Opole. Nie chodzi tu oczywiście o Opole Lubelskie. Opole należące niegdyś do Szlubowskich to miejscowość leżąca między Parczewem a Wisznicami.

Kontrasygnatura wybita na awersie monety jest następująca: w owalu liczba rzymska XXX (wartość monety), wokół napis (początek u góry po prawej stronie): KURS W DOBRACH OPOLU.

W pierwszej połowie XIX wieku majątek należał do rodziny Szlubowskich. Najpierw do Jana Szlubowskiego (zm. 1856). Był on bratem Ignacego, właściciela majątku Horostyta. Kolejną właścicielką majątku Opole była córka Jana – Krystyna Wielhorska, a następnie jej stryjeczny brat Michał Szlubowski (syn Ignacego, zm. 1870), który po powstaniu styczniowym nabył majątek od Krystyny. Wkrótce jednak majątek Opole przeszedł w ręce rodziny Zaleskich.

Moneta została znaleziona w Radzyniu Podlaskim, który od roku 1834 należał do rodziny Szlubowskich. Właścicielem majątku Radzyń stał się Antoni Szlubowski – trzeci (obok Ignacego i Jana) z synów Józefa Szlubowskiego. O okolicznościach nabycia majątku Radzyń tak pisał Bogusław Niemirka: „Antoni (…) w 1834 r. dokonał operacji o znamionach transakcji życiowej, nabył od Konstantego Zamoyskiego dobra Radzyń. Zbywca był w zasadzie tylko pośrednikiem, faktycznie majątek stanowił własność Anny z Sapiechów Czartoryskiej, żony Adama Jerzego Czartoryskiego. Obawa przed konfiskatą po powstaniu listopadowym sprawiła, że Anna Czartoryska przeniosła fikcyjnie na swego bliskiego krewnego Konstantego Zamoyskiego własność majątku. Zamoyski po dyspozycji Anny Czartoryskiej, a w zasadzie jej matki Anny z Zamoyskich Sapieżyny, sprzedał z kolei dobra Szlubowskiemu. (…) Transakcja nabycia dóbr Radzyń ustawiła Antoniego Szlubowskiego od razu w pozycji ziemiaństwa o majątku milionowym” (B. Niemirka: Ród Korwin Szlubowskich z Radzynia Podlaskiego, (w:) Radzyński Rocznik Humanistyczny 4/2006, s. 8,9).

6 krajcarów Franciszek II, Wiedeń 1800 (z kontrasygnaturą) – moneta z kolekcji Stanisława Dudy

Na temat rodziny Szlubowskich jest na blogu jeszcze jeden wpis:

http://blognumizmatyczny.pl/2017/12/01/heraldyczne-impresje-radzyn-podlaski/