Ród podskarbich – Daniłowicze herbu Sas. Część 1

W pierwszej połowie XVII stulecia urząd podskarbiego wielkiego koronnego pełnili dwaj wybitni przedstawiciele rodu Daniłowiczów – Mikołaj oraz Jan Mikołaj, ojciec i syn. Poniższy artykuł dotyczy materialnych śladów jakie po sobie zostawili. Dziś zapraszam do lektury części 1 – krótkiego biogramu Mikołaja Daniłowicza. Po nowym roku na blogu pojawią się dwie kolejne części poświęcone jego synowi, Janowi Mikołajowi.

Mikołaj Daniłowicz

Mikołaj Daniłowicz urodził się około 1558 roku[1]. Przeżył 66 lat. Pełnił w tym czasie liczne urzędy, spośród których najpoważniejsze były stanowiska kasztelana lwowskiego (od 1614) i podskarbiego wielkiego koronnego (od 1617). W 1593 roku był marszałkiem sejmu. Spory dochód przynosiły mu liczne starostwa (krasnostawskie, czerwonogrodzkie, parczewskie, bielskie, chełmskie, drohobyckie).

Brał udział w najważniejszych wydarzeniach swojej epoki. Był członkiem orszaku Zygmunta III podczas uroczystości koronacji na króla Szwecji. Po wybuchu rokoszu Zebrzydowskiego aktywnie wystąpił po stronie króla. W roku 1607 została mu powierzona misja dyplomatyczna w Turcji.

Mikołaj Daniłowicz poślubił Helenę Uchańską, z którą spłodził ósemkę dzieci. Wśród nich – Jana Mikołaja, przyszłego podskarbiego wielkiego koronnego.

Pod koniec XVI wieku Mikołaj Daniłowicz przywiózł z Italii obraz św. Antoniego, który został umieszczony w kościele parafialnym p. w. Wniebowzięcia NMP w Uchaniach. Wkrótce wokół obrazu rozwinął się kult świętego.

Obraz św. Antoniego (XVI w.) w ołtarzu głównym kościoła p.w. Wniebowzięcia NMP w Uchaniach

Na początku XVII wieku Mikołaj Daniłowicz rozpoczął wielki projekt rozbudowy i przekształcenia Uchańskiego kościoła parafialnego. Projekt ten nie został ukończony za życia podskarbiego. Był jednak kontynuowany przez jego syna.

Kościół p.w. Wniebowzięcia NMP w Uchaniach

Po siedmiu latach pełnienia funkcji podskarbiego nadwornego koronnego, Mikołaj Daniłowicz został doceniony przez króla i w roku 1616 otrzymał nominację na urząd podskarbiego wielkiego koronnego. Jego herb Sas możemy dziś podziwiać na monetach, m. in. na szelągach, półtorakach i ortach.

Według herbarza A. Znamierowskiego herb Sas przedstawia się następująco: „w polu błękitnym, nad księżycem złotym, strzała między dwiema gwiazdami złotymi”[2].